Gandaki News
  • देश
    • राजनीति
    • समाज
  • गण्डकी क्षेत्र
    • कास्की
    • तनहुँ
    • स्याङ्जा
    • गोरखा
    • नवलपुर
    • पर्वत
    • बाग्लुङ
    • म्याग्दी
    • मुस्ताङ
    • मनाङ
    • लमजुङ
  • पोखरा
  • मनोरञ्जन
  • स्वास्थ्य
    • जीवनशैली
    • यौन
  • शिक्षा
  • विज्ञान/प्रविधि
  • अर्थ
  • विचार/ब्लग
  • अन्तर्वार्ता
  • खेलकुद
  • विश्व
    • प्रवास
    • अन्तर्राष्ट्रिय
  • अन्य
    • अपराध/सुरक्षा
    • दुर्घटना
    • धर्म/संस्कृति
    • पर्यटन/विकास
    • रोजगार
    • कला/साहित्य
    • ग्ल्यामर
    • फोटो फिचर
    • भिडियो
    • रोचक
    • राशिफल
    • सम्पादकीय
कुनै परिणाम छैन
सबै परिणामहरू हेर्नुहोस्
  • देश
    • राजनीति
    • समाज
  • गण्डकी क्षेत्र
    • कास्की
    • तनहुँ
    • स्याङ्जा
    • गोरखा
    • नवलपुर
    • पर्वत
    • बाग्लुङ
    • म्याग्दी
    • मुस्ताङ
    • मनाङ
    • लमजुङ
  • पोखरा
  • मनोरञ्जन
  • स्वास्थ्य
    • जीवनशैली
    • यौन
  • शिक्षा
  • विज्ञान/प्रविधि
  • अर्थ
  • विचार/ब्लग
  • अन्तर्वार्ता
  • खेलकुद
  • विश्व
    • प्रवास
    • अन्तर्राष्ट्रिय
  • अन्य
    • अपराध/सुरक्षा
    • दुर्घटना
    • धर्म/संस्कृति
    • पर्यटन/विकास
    • रोजगार
    • कला/साहित्य
    • ग्ल्यामर
    • फोटो फिचर
    • भिडियो
    • रोचक
    • राशिफल
    • सम्पादकीय
कुनै परिणाम छैन
सबै परिणामहरू हेर्नुहोस्
Gandaki News

रवि लामिछाने: नागरिक बन्न प्रक्रिया पूरा गर

गण्डकी न्यूज गण्डकी न्यूज
2023 March 8 मा प्रकाशित
तरकारीको विष नागरिकलाई नखुवाऊ
ShareTweetSend

सम्पादकीय 

माघ १३ गते शुक्रबार सर्वोच्च अदालतको संवैधानिक इजलासले उपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेको नागरिकता प्रकरणमा फैसला गरेको छ । फैसला मुताविक पार्टी सदस्य, सभापति, सांसद र उपप्रधान तथा गृहमन्त्री लगायत उनले एकै पटक चारवटा पदबाट बाहिरिनु प¥यो । रविले अमेरिकी नागरिकता लिदाँ नेपाली नागरिकता स्वत् त्याग हुने परिपाटीलाई ख्याल नगर्दा यो परिस्थिति सिर्जना भएको हो । गत असारमा उनले राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी गठन गर्दा र प्रतिनिधिसभाको चुनावमा चितवन २ बाट उम्मेद्वारी दिँदा त्याग नगरिएको पूरानै नागरिकताले काम चलाए यद्यपि निर्वाचन आयोगले यस विषयलाई तत्कालीन समयमै ध्यान दिनुपर्ने थियो । आयोगका अनुसन्धान अधिकृत चुक्दा रवि पनि चिप्लिएका हुन् । आयोगले उम्मेदवारी कायम गरेको, निर्वाचित घोषित गरेको र प्रमाणपत्र दिएको सबै प्रक्रिया बदर भयो ।

रविले नेपाली नागरिकता पाउनका लागि नेपाली नागरिकता ऐन २०६३ को दफा ११ तथा नेपाल नागरिकता नियमावली २०६३ को नियम ११ बमोजिम निवदेन दिनुपर्नेछ । सर्वोच्चको फैसलाले अनागरिक बनेका रविको जग्गा जमिन, बैंक खाता, सवारी साधन अनुमतिपत्र, सिमकार्ड, राष्ट्रिय परिचयपत्र लगायतका सरकारी कागजातमा गम्भीर प्रश्न उठेको छ ।

रविले वि.सं. २०५० फागुनमा काठमाडौं जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट नागरिकता लिएका थिए । २०७० फागुनमा अमेरिकी नागरिकता प्राप्त गरेका रविले २०७२ सालमा पूरानै नागरिकता प्रयोग गरी नेपाली राहदानी निकाले । २०७५ सालमा पर्यटकीय भिसामा बसेर नेपालमा सञ्चारकर्म गरेको भनेर विवाद भयो । २०७५ जेठ ५ गते अमेरिकी नागरिकता त्याग्न दूतावासमा निवेदन दिए । असार १४ गते परित्यागको स्वीकृति पाएका थिए । निर्वाचन प्रक्रियाका समयमा उनी चितवन २ वाट चुनाव लड्न अयोग्य भन्ने विषयमा आयोगमा उजुरी परेको थियो आयोगले रविसँग स्पष्टीकरण माग्यो तर निर्णय गर्न आनकान गर्दा परिस्थितिले कोल्टे परेको हो । रविले नेपाली नागरिकता पाउनका लागि नेपाली नागरिकता ऐन २०६३ को दफा ११ तथा नेपाल नागरिकता नियमावली २०६३ को नियम ११ बमोजिम निवदेन दिनुपर्नेछ । सर्वोच्चको फैसलाले अनागरिक बनेका रविको जग्गा जमिन, बैंक खाता, सवारी साधन अनुमतिपत्र, सिमकार्ड, राष्ट्रिय परिचयपत्र लगायतका सरकारी कागजातमा गम्भीर प्रश्न उठेको छ ।

नागरिकता केबल कागजी खोस्टो मात्रै होइन् । नागरिकसँग देश हुनुको दसी प्रमाण हो । राज्यले दिने अवसरसँग सहकार्य गर्नु हो । राज्यसँग नागरिकको अधिकार र हक छ भन्ने कुराको पुष्टी हो । नेपालको संविधान २०७२ जारी भएपछि नेपाली बाबुआमाबाट जन्मेको सन्तानले वंशजको आधारमा, नेपाली आमा र विदेशी बाबुबाट जन्मेको सन्तानले अङ्गीकृत आधार, नेपाली आमाबाट जन्मेको सन्तान तर बाबुको पहिचान नभएको सन्तानले वंशजको आधार, विदेशी आमा र नेपाली बुबाबाट जन्मेको सन्तानले पनि वंशजको आधारमा नागरिकता पाउने व्यवस्था गरिएको छ ।

रवि लामिछाने प्रक्रिया पूरा गरेर फेरि पनि नेपाली नागरिकता लिने ढोका खुल्ला छ । उनको ‘ओभर कन्फिडेन्स’ त्याग नगरिएको पूरानो नागरिकताबाटै काम चलिहाल्छ भन्ने मानसिकताले परिस्थिति फरक हुन गएको हो । दोहोरो राहदानीको हकमा पनि रविले अनुसन्धानका वेला सघाउनु पर्छ । यसका लागि उनले पार्टी सभापति र गृहमन्त्रीबाट राजीनामा दिएर निजी सवारी साधनबाट बाहिरिनु नैतिकताको अर्को दृष्टान्त हो ।

मुलुकमा नागरिकता लिनेदिने काममा भएको भ्रष्टाचारको जरो अब खोतल्नुपर्छ । रिचार्जकार्ड जस्तो बनाइएको नागरिकताको प्रमाणपत्र पैसामा बिक्ने कुराको अन्त्य हुनुपर्छ । हिजोका सत्ता सञ्चालनमा रहेकाहरूको तीनपुस्ते विवरण छानविन हुनुपर्छ । नागरिकता पाउनका लागि सैद्धान्तिक आधारहरू जरुर हुन्छन् । विना प्रमाण नागरिकता लिने र दिने दुवैपक्ष कानुनत दण्डित हुन्छन् र लिएका नागरिकता बदर र खारेज हुन्छ । पैसाका भरमा नक्कली नागरिकता बनाइदिने परिपाटीको अन्तय हुनुपर्छ । नेपालमा ७० वर्ष अगाडि वि.सं. २००९ सालमा नागरिकता ऐन आएको हो त्यसमा केवल वंशज र जन्मसिद्ध नागरिकताको अवधारणा थियो । यो सत्य हो २०२० सालको नागरिकता ऐनले जरुर भारतमा बसोबास गर्ने नेपाली मूलका नागरिकतालाई नागरिकता दियो त्यो फरक राष्ट्रवादको जामा थियो । संविधानले नागरिकको दर्जा तोकिदिनु मनासिव होइन असमान प्रकारका नागरिकताले न्याय र समानतालाई सम्बोधन गर्न सक्दैन् ।

रवि लामिछाने प्रक्रिया पूरा गरेर फेरि पनि नेपाली नागरिकता लिने ढोका खुल्ला छ । उनको ‘ओभर कन्फिडेन्स’ त्याग नगरिएको पूरानो नागरिकताबाटै काम चलिहाल्छ भन्ने मानसिकताले परिस्थिति फरक हुन गएको हो । दोहोरो राहदानीको हकमा पनि रविले अनुसन्धानका वेला सघाउनु पर्छ । यसका लागि उनले पार्टी सभापति र गृहमन्त्रीबाट राजीनामा दिएर निजी सवारी साधनबाट बाहिरिनु नैतिकताको अर्को दृष्टान्त हो ।

रविले आफ्ना उपर लागेका कसुरलाई हटाउन अनुसन्धानलाई सघाउनुको विकल्प छैन् । अब प्रक्रिया पूरा गरेर अनागरिकबाट नागरिक बन्नु पर्ने छ । नेपाल र अमेरिकाको नागरिकता एवम् राहदानी एकैसाथ प्रयोग गरिरहनु फौजदारी कसुर हो । फौजदारी कसुर कायम रहँदासम्म सार्वजनिक पदधारण गर्न मिल्दैन् । चितवन २ का मतदाताले रविलाई नेपाली नागरिक मानेर अनुमोदन गरे पनि कानुनले उनलाई प्रक्रिया पूरा नगरेको अनागरिक मानेको छ । रविले पनि सर्वोच्च अदालतको फैसलालाई सम्मान गर्दै आफू अनागरिक भएको जानकारी सञ्चारमाध्यमलाई दिएका छन् । ‘क्लिन चिट’ को पर्खाइमा रहनु नै उनका लागि हितकर हुने छ ।

रविले आफ्ना उपर लागेका कसुरलाई हटाउन अनुसन्धानलाई सघाउनुको विकल्प छैन् । अब प्रक्रिया पूरा गरेर अनागरिकबाट नागरिक बन्नु पर्ने छ । नेपाल र अमेरिकाको नागरिकता एवम् राहदानी एकैसाथ प्रयोग गरिरहनु फौजदारी कसुर हो । फौजदारी कसुर कायम रहँदासम्म सार्वजनिक पदधारण गर्न मिल्दैन् । चितवन २ का मतदाताले रविलाई नेपाली नागरिक मानेर अनुमोदन गरे पनि कानुनले उनलाई प्रक्रिया पूरा नगरेको अनागरिक मानेको छ । रविले पनि सर्वोच्च अदालतको फैसलालाई सम्मान गर्दै आफू अनागरिक भएको जानकारी सञ्चारमाध्यमलाई दिएका छन् । ‘क्लिन चिट’ को पर्खाइमा रहनु नै उनका लागि हितकर हुने छ । अन्यथा सुशासन र पारदर्शिताको नारा ओझेलमा पर्ने छ । रविको नागरिकता प्रकरणले धेरैलाई झस्काएको छ । नेतृत्व तहमा रहेका, राष्ट्रसेवक कर्मचारी र हुनेखाने वर्गको दोहोरो चरित्रलाई यसले पटाक्षेप गरेको छ । रविको नागरिकता प्रकरणमा सर्वोच्चको यो फैसलाले अँध्यारोमा रहेका लाखौं घैटाहरूमा घाम लागोस् । कागजी रूपमा अनागरिक भए पनि नेपाली मनका रविले विधिसम्मत नागरिकता लिएर, चितवन २ मा हुने उपनिर्वाचनमा सानदार मत ल्याएर फेरि गृहमन्त्री भएर सुशासन वहाली गरुन हाम्रो शुभकामना ।

– सुरेश रानाभाट

यो समाचार पढेर कस्तो लाग्यो?


सम्बन्धित समाचार

तरकारीको विष नागरिकलाई नखुवाऊ
सम्पादकीय

नेपाल भासियो भ्रष्टाचारको दलदलमा

by गण्डकी न्यूज
2023 March 8 मा प्रकाशित
तरकारीको विष नागरिकलाई नखुवाऊ
सम्पादकीय

बिदालाई रचनात्मक बनाऊ

by गण्डकी न्यूज
2023 March 8 मा प्रकाशित
तरकारीको विष नागरिकलाई नखुवाऊ
सम्पादकीय

राष्ट्रपति सत्ताको रोटी मात्रै होइन

by गण्डकी न्यूज
2023 March 8 मा प्रकाशित
तरकारीको विष नागरिकलाई नखुवाऊ
सम्पादकीय

तरकारीको विष नागरिकलाई नखुवाऊ

by गण्डकी न्यूज
2023 March 8 मा प्रकाशित

सर्वाधिकपढिएका

कुनै सामग्री उपलब्ध छैन

भर्खरै

महिला टी-२० क्रिकेटको उपाधि स्याङ्जालाई

महिला टी-२० क्रिकेटको उपाधि स्याङ्जालाई

2025 July 5 मा प्रकाशित
लेखक तथा पत्रकार लक्ष्मण वियोगीको कथासङ्ग्रह ‘‘सत्यम्’’ विमोचन

लेखक तथा पत्रकार लक्ष्मण वियोगीको कथासङ्ग्रह ‘‘सत्यम्’’ विमोचन

2025 July 5 मा प्रकाशित
मृत रतुवा मृग र अवैध हातहतियारसहित दुईजना पक्राउ

सुन चोरीको आरोपमा दुईजना पक्राउ

2025 July 5 मा प्रकाशित
कालीगण्डकीमा व्यावसायिक अकबरे खुर्सानी खेती

कालीगण्डकीमा व्यावसायिक अकबरे खुर्सानी खेती

2025 July 4 मा प्रकाशित
वालिङ् घटना: रास्वपा नेता कुटपिटमा संलग्न एक पक्राउ, अन्य व्यक्तिहरुको खोजतलास जारी

जबरजस्ती करणी मुद्दाका फरार अभियुक्त पक्राउ

2025 July 3 मा प्रकाशित

   Gandaki News Pvt. Ltd.
    Pokhara, Gandaki, Nepal

  • Email: [email protected]                        [email protected]
  • Phone: +977-61589103
  • Regd. No.: 2223/077/078 (Dept. of Information)
  • Regd. No.: 2380/077/078 (Press Council Nepal)
  • Company Regd. No. 232412/076/77

Our Team

Founder/Editor: Ranjan Adhikari Chhetri

Co-Founder: Raj Kiran Chhatkuli

Sub-Editor: Arjun Thapa

Reporter: Suchita Thapa Adhikari

Reporter: Sunil Thapa

Reporter: Racheet Paudel

Reporter: Sushil Basnet

Reporter (Syangja): Ram Bahadur Rokaha

  • About Us
  • Privacy Policy
  • Contact
कुनै परिणाम छैन
सबै परिणामहरू हेर्नुहोस्
  • देश
    • राजनीति
    • समाज
  • गण्डकी क्षेत्र
    • कास्की
    • तनहुँ
    • स्याङ्जा
    • गोरखा
    • नवलपुर
    • पर्वत
    • बाग्लुङ
    • म्याग्दी
    • मुस्ताङ
    • मनाङ
    • लमजुङ
  • पोखरा
  • मनोरञ्जन
  • स्वास्थ्य
    • जीवनशैली
    • यौन
  • शिक्षा
  • विज्ञान/प्रविधि
  • अर्थ
  • विचार/ब्लग
  • अन्तर्वार्ता
  • खेलकुद
  • विश्व
    • प्रवास
    • अन्तर्राष्ट्रिय
  • अन्य
    • अपराध/सुरक्षा
    • दुर्घटना
    • धर्म/संस्कृति
    • पर्यटन/विकास
    • रोजगार
    • कला/साहित्य
    • ग्ल्यामर
    • फोटो फिचर
    • भिडियो
    • रोचक
    • राशिफल
    • सम्पादकीय

©2025 GandakiNews